تفسیر تطبیقی سوره انسان با تأکید بر تفاسیر «المیزان»، «نورالثقلین»، «فی ظلال القرآن» و «الدرالمنثور فی التفسیر المأثور»

دانستن اسباب نزول آیات و سُور، همچنین شناخت درست و دقیق آیات و سُور مکّی و مدنی، از موثّرترین قرائن لازم، جهت تفسیر و تبیین وحی آسمانی و الهی قرآن است و در کشف معنا و دلالت آیات اهمیّت شایان دارد. قرآن پژوهان، شناخت مکّی و مدنی بودن آیات و سُور را از دو راه ممکن دانسته اند: طریقی مستند بر سماع و نقل و طریقی دیگر متکی بر قیاس. عوامل متعدد همچون: کمبود نصوص، اختلاف و تناقض روایات و... ایشان را بر آن داشت تا با توجّه به ویژگی های اسلوبی و سبک و سیاق آیات، قواعد و معیارهایی وضع نمایند تا تشخیص آیات مکّی و مدنی را ممکن سازد. با این حال شناخت قطعی و یقین به سبب نزول بسیاری از آیات همچنان در پرده ابهام و اختلاف نظر مانده است. یکی از این موارد سوره مبارکه «انسان» است که در ارتباط با مکّی یا مدنی بودن «همه» یا «بخشی» از آیات آن و همچنین پذیرش یا نفی سبب نزول خاص سوره، در بین قرآن پژوهان فریقین مناقشه جدّی وجود دارد و این دو موضوع از مهم ترین افتراقات فریقین در خصوص این سوره محسوب می شوند.